Zapoa biribilki hirugiharrarekin

Gaur zerbait berezia daukagu ospatzeko. Bai, irakurtzen ari zareten posta da nire 50. sarrera txoko honetan. Buahh!! Nahiz eta orain dela hiru urte hasi, ez da erraza sarrera kopuru hau lortzea, gutxienez nik ez nuen espero, baina beno, dibertigarria da idaztea eta gainera, denbora pasa ahala norbaiti lagundu baldin badiot, apeta hau merezi du. Ez duzue uste?

Beno, egokiera hau ospatzeko, errezeta berezi bat azaltzea pentsatu dut, arrainarekin noski, gainera arrain bikain batekin, zapoa.

Gaurko errezeta “itsasoa eta mendia” batzen ditu. Horregatik, izen bezala "Zapoa biribilki hirugiharrarekin" ipini diot.

Nire jabeek hurrengo osagaiak erabili zituzten (bi pertsonentzat, noski):

Zapo buztan bat

6 hirugihar xerra

Uraza hainbat mota

Tipula

Piperbeltz ehota

Soja saltsa

Errezeta hau gauza bat baldin bada, garestia da, baina beste gauza bat haren alde dauka eta hau da, oso erraza dela (eta goxoa, ains!!! ).

Beno, hasteko, saltsa bat egin behar duzue, saltsa leun bat tipula eta soja saltsarekin. Hori egiteko, tipula txikituko duzue eta zartagin batean ipiniko duzue ondo sueztitzeko su txikitan. Hori lortzen duzuenean, soja saltsa koilarakada pare bat gehitu beharko dituzue.

Gero, tipula jarri behar duzue irabiagailuaren edalontzian eta irabiatuko duzue saltsa krematsu bat lortu arte.

Puntu honetan, hirugihar xerrak zabalduko dituzue eta koilara batekin, tipula saltsa hedatuko duzue xerren gainean (bai, marmelada ogiaren gainean bezalakoa).

Hori eginda daukazuenean, zapoa kubotan zatitu beharko duzue eta kubo bakoitza xerra baten gainean ipiniko duzue eta kontuz, bilduko eta lotuko dituzue xerrak zotz baten laguntzarekin.

Ez da zaila, ezta? Beno, orain bakarrik urrats bat falta zaizue, janaria egitea. Hori egiteko, zapo kuboak zartagin batean ipiniko dituzue eta suan utziko dituzue minutu pare bat bakarrik alde bakoitzeko (hirugihar ondo erretzeko).

Azkenean plater batean kuboak aurkeztuko dituzue. Nire jabeek urrats hau egiteko, entsalada bat erabili zuten, horrela:

Benetan, errezeta hau primerakoa da

Donostiatik pintxoak jaten

Galdetzen ba dizuet ea zein den Euskadiko lekurik onena pintxoak jateko, ziur aski gehienak erantzungo didazue Donostia dela. Nik ez dakit, baina lekurik okerrena ez dela uste dut.

Etxean askotan entzuten dut: “goazen pintxo potera?”, edo “zer goxoa zen Usokariko pintxoa!!” . Bai, nire jabeei  pintxoak asko gustatzen zaizkie, eta gainera Gasteizen taberna batzuk ezagutzen dituzte pintxo onak jateko, baina noski, jendearen arabera ez da gauza bera Gasteizen pintxoak jatea Donostian egitearekin, Gipuzkoako hiriburuan zerbitzatzen dituzten pintxoak hoberenak direlako eta kitto.

Hori frogatzeko, pasa den asteburuan nire jabeak Donostiara joan ziren. Aitzakia beste bat izan zen, baina beno, Haizearen Orrazia, Kontxa hondartza, Urgull muturra eta Zurriola hondartza ikusita zeuzkatenean, Parte zaharraraino joan ziren Donostia gastronomikoa begiztatzeko.

Egia esateko, Donostian ibilaldi gastronomiko batzuk daude, adibidez: Gros eta Zurriola guneetatik dagoen ibilbidea, Alde Zaharretik topatu dezakeguna, eta abar. Nire jabeek ibilbidea “pertsonalagoa” egin zuten, eta nik gaur azalduko dizuet (hau irakurri nahi baldin baduzue, noski):

Gandarias Jatetxea

Abuztuaren 31 kalea, 23

Alde zaharraren bihotzean kokatuta dago. Jatetxea bi giro dauzka, alde batean jantokia topatu dezakegu eta bestean, berriz, pintxo mordoa barra handi batean ipinita. Nire jabeak tabernara joan zirenean, jendearen beteta zegoen eta horrek arazo handi bat atera zuen... tabernaren giroa ez zen oso aproposa bazkaltzeko (zarata handia eta bultzada asko izan ziren). Azkenean nire jabeek hurrengo pintxoak dastatu zituzten:

• Bakailao - krepa: zelako zapore ona zeukan! Bakailaoa freskoa zen, benetan berezia… ai ama, nik nahi dut pintxo hau dastatu!!
• Foie “pintxoa” plantxan prestatuta:  nahiz eta txikia izan, bere zaporea primerakoa zela diote nire esklaboek.

Bi pintxo jateko, eta bi “zurito” edateko (edalontzi txiki bat garagardoa) 7.10 €-gatik.  

Zaguan Taberna

Abuztuaren 31 kalea, 28

Taberna apala eta txikia. Eguneko menua eskaintzen dute tabernaren arduradunek, baina beno, hemen hitz egingo dut pintxoei  buruz, meh, meh, meh!! Taberna honetan pintxo batzuk zeunden, baina egia esateko, denak, oso sinpleak ziren (txakarekin, arrautzarekin, frijituak,  patata tortilla, eta abar). Nire jabeek hurrengo pintxoak jan zituzten:

• Gazta kaneloi bat barazkiarekin
• Patata tortilla
• Izokin ketuaz egindako bi pintxo (ezberdinak)

Eta noski, edateko, bi “zurito”. Denak, 10.00 €-gatik … gaien iritzia entzun ostean, uste dut ez duela merezi toki hau bisitatzea.

Sport Taberna

Fermin Calbeton kalea, 10

Oso berezia da taberna hau, bai bertan topa dezakegun giroagatik, baita bere pintxo barragatik ere. Agian, bakarrik arazo txiki bat topatu dezakegu: bakarrik hiru mahai dauzka, eta jendea kalera atera behar da pintxoak jateko, eta hori  noski, uda baldin bada primeran egongo zarete, baina negua baldin bada… uff. Baina beno, blog honetan idazten ditudan kritikak janariari buruzkoak dira, ez eguraldiari buruz (nahiz eta niri eguzkia asko gustatu, meh, meh, meh!!!).

Sport tabernan, nire jabeek dastatu zituzten:

• Boletus krepa:  Zelako zaporea zeukan!! Goxoa, beroa… buahh!! Dudarik gabe, primeran zegoen.
• Gazta kroketoi bat :  Beste aurkikuntza bat, gutxienez oso zaporetsua eta oso ondo egina, noski.
• Tomate arrautzeztatua: Bitxia, pixka bat sinplea, baina oso ona.

Beti bezala, nire jabeak pintxoak lagundu zituzten zuritoekin, eta guztira 8.10 € ordaindu zituzten.

Nagusia Lau Jatetxea

Nagusia kalea, 4

Zelako ustekabea izan zuten jatetxe honekin, eta gainera, ustekabe hori txarra izan zen!! Pintxo barra? Beno, oso ondo zegoen, gainera pintxo batzuk itxura oso ona zeukaten, ondo prestatuak eta nahiko ondo aurkeztuak baina… arazo handi batekin topo egin zuten nire jabeek: prezioa. Apartekoa zen!! Pintxo gehienak 2.40€ bakoitza balio zuten eta batzuk 3.90€

Ez duzue sinesten?? Ba… begirada bat eman faktura honi:

Bai…. Pintxoak (Bakailao – kroketoia, ganba biribilkitxoa eta urdaiazpiko ogitarteko txiki-txiki bat) primeran zeuden, baina nire jabeen arabera ez du merezi joatea, prezio horretan leku asko aurkitzea posiblea delako.

Donostian aukera asko dauzkazue pintxo batzuk hartzeko, eta gehienak oso ondo daude, baina kontuz, Donostiako hiria garestia delako eta aitzaki horrekin leku batzuk onura lortu nahi dute…

Haragi enpanada

Pasa den asteburuan, nire jabeak nire (eta haietako baten) herrira joan ziren eta han, atseden hartuz gain, bazkariak prestatu zituzten.

Zerbait azkarra prestatu nahi zuten. Agian “Quiche Lorraine” bat? Edo haragi lasagna? Baina ez, askenean, interneteko lagun bati esker (“LA CUCHARA CURIOSA”-ren arduraduna) haragi enpanada prestatzea erabaki zuten. Ez, haien lagunak errezeta ez zuten egin, baina beren blogetik errezeta atera zuten. Hortaz, mila esker!

Errezeta hau egiteko, hurrengo osagaiak behar dituzue:

Enpanada ore fresko bat

200 gr. behiki xehatu

50 gr. gazta-xerrak

Piper-poto bat

Tipula erdi

Gatza

Piperra

Hasteko, tipula moztu eta suan ipiniko duzue sueztitzeko. Eginda dagoenean, behikiari gatza eta piperra bota beharko diozue eta zartaginean ipiniko duzue.

Hemendik ez da zaila, ezta? Beno, orain zatia dibertigarriena hasten da, enpanada betetzea. Nire jabeak enpanada txikia egin zuten eta horregatik erabili zuten ore bat, baina bat handiagoa egin nahi duzue, bi ore erabiliko behar dituzue (bat oinarrien gisa, bestea estaltzeko).

Beno, oinarrian tipula eta behiki xehatu zabalduko dituzue, gero goitik piperra tiraz eta gazta-zerrak banatuko dituzue. Hori eginda dagoenean, estali behar duzue orearekin (nire jabeek erditik tolestu zuten orea, beste bat baldin badaukazue erabili dezakezue estaltzeko, noski…). Askenean, orearen bazterra itxi behar duzue, bai sardexkarekin bai atzamarrekin.

Bakarrik gauza bat falta zaizue, enpanada labean sartzea (labea aurretik berotu eta gero, noski). Enpanada 20 minutu egon behar da labean, 200 gradutara ipinita.

Argazki honetan ikusi dezakezue lortutako emaitza:

On egin!!

Atun-solomoa piper erreen ohearen gainean

Arraina! Arraina! Arraina! Inoiz esan al dizuet nola gustatzen zaidan arraina? Zoratuta nauka! Eta zorionez, azkenean nire jabeak gustua hartzen ari dira arrain-errezeta berriak prestatzeko eta hori, niri onetik ateratzen nau!! (gastronomikoki hitz egiten, meh, meh, meh!!).

Gaurko errezetari izen bitxia ipini diot: “Atun-solomoa piper erreen ohearen gainean”. Egia esateko, agian, izen konplexuegia ipini diot, baina...  egin dut!!

Errezeta gozo-gozoa egiteko, haiek hurrengo osagaiak erabili zituzten (bi pertsonentzat, noski):

2 Atun-solomo

Piper gorri bat

2 Baratxuri-ale

8 Arbendola

Olioa

Ozpina

Perrexila

Gatza

Hasteko, errezetaren urratsik luzeena egingo dugu, piper errearen ohea. Hori egiteko, labea aurretik berotu egingo dugu 200 gradutara. Berotzen ari den bitartean, piperra ondo garbituko eta lehortuko dugu. Hori eginda dagoenean, labekatuko dugu 35 minutuz.

Erdi ordu pasa eta gero, piperra labetik aterako dugu, gatza eta piperra jarriko ditugu eta estaliko dugu trapu batekin, izerdia botatzeko. Gero, piperra lumatu beharko dugu. Azkenean, piperraren haziak kenduko ditugu eta tiraz moztuko dugu.

Segidan, saltsa bat prestatuko dugu atuna ureztatzeko. Hori egiteko, baratxuri-aleak lumatu eta xaflaz moztuko ditugu. Hori eginda dagoenean, xaflak ipiniko ditugu zartaginean gorritzeko. Gorrituak daudenean, sutik kenduko ditugu eta arbendola txikituak, perexila, ozpinako koilarada bat, gatza eta piperra gehituko ditugu.

Azkenean, bakarrik itsaso-fruitu goxo hori (atuna) prestatzea falta zaigu. Dudarik gabe, urrats hau errezetaren errazena da. Atuna prestatzeko, solomo bakoitzari gatza eta piperra bota behar diogu. Segidan,  zartagina batean (edo plantxa batean) solomoak ipiniko ditugu.  Kontuz urrats horrekin, bakarrik bi minutu alde bakoitzetik suan egon daitezkeelako.

Erraza ezta? Beno, bakarrik ohea egitea falta zaigu eta noski, atuna “atsedena hartzera” ipini, hau da, platerra aurkeztea falta zaigu. Neu hau proposatzen dizuet:

Berdel solomoa hirugihar-xerraz bilduta

Beno.... berriro hemendik, buah!! Gogo asko neuzkan, baina nire jabeek, azken garai honetan ez daukate denborarik sukaldean sartzeko, zortez pasa den igandean berriro sartu ziren sukaldean eta gainera plater berezi bat prestatzeko.. hmmm!!

Bai, gaurko errezeta arraina (eta hirugihar-xerrak) dakar, berdela edo txitxarroa hain zuzen ere. Nik, izen berezi bat ipini diot: “Berdel solomoa hirugihar-xerraz bilduta”. Izen iradokitzailea da, ezta? Beno, lanera...

Osagaiak bi pertsonentzako hauek dira:

Berdel handia bat (edo txitxarro)

½ porru

½ piper berdea (edo gorria)

¼ kuiatxo

100 gr. kuia

50 gr. oliba

6 hirugihar-xerra

Baratxuri-atal bat

Irina

Tomate bat

Piper beltza

Gatza

Oraintxe konturatzen naiz... osagai pilo bat behar dugu plater hau prestatzeko, beno, edo gutxienez, osagai pilo bat erabili zituzten nire jabeek pasa den asteburuan. Baina lasai, gaurko errezeta zaila ez delako.

Hasteko, porrua, piper berdea, kuia eta kuiatxoa kubo txikietan moztu behar dituzue. Bitartean, zartagin bat suan ipini behar duzue olioa berotzeko. Beroa dagoenean, porrua eta piper berdea moztuta jarriko dituzue gorritzeko. Lortu duzuenean, kuia eta kuiatxoa gehitu beharko dituzue.

Memento honetan, baratxuri-atala gehitu behar duzue zartaginean (hori bai, baratxuria txikitu behar duzue bota baino lehen, bestela errezeta apurtu dezakezue...) eta osagai guztiarekin, zartagina su txikitan utzi behar duzue 15 minutu.

Beno, berdela garbitzeko ordua ailegatzen ari da. Hezur guztiak kendu behar dituzue,  baita bi solomo atera ere. Hori eginda daukazuenean, solomo bakoitza hiru zatitan moztu behar duzue. Gazta eta piperra bota.

Olibak txikitu behar dituzue. Gero, txikitutako oliba batzuk ipiniko dituzue solomo zatitxoen gainean. Solomo bakoitza hirugihar-xerraz bildu. Solomoak irinatik iragaz itzazue eta frijitu itzazue zartagin batean olioarekin.

Bakarrik platera aurkeztea falta zaizue, eta hemen utziko dizuet aukera bat:

Ez dauka itxura txarra, ezta?

Panellets

Zer arraroak zareten mundu honetan bizi zareten pertsona guztiak!! Katutxo maitagarriak ere bai, baina, inongo zalantzarik gabe, gizakiak irabazten gaituzte. Bai, ezta? Bestela, nola azaltzen duzue urteko garai bakoitza bere janari berezia izatea? Nik, egunero pentsua jaten dut eta zoriontsu bizi naiz.

Aurreko egunean, nire jabeek gozoki berezi bat prestatu zuten, “panellets” izenekoa. Nik txikitatik gozoki hau ezagutzen dut, nire herrian (Katalunian) tradizionala delako. Han, jendeak “panellet”ak Santu Guztien egunen bezperan jaten ditu batatak, moskatel eta gaztainaz lagunduta.

Errezeta erraza da, baina bere denbora darama... oraintxe bertan azalduko dizuet.

Haiek hurrengo osagaiak erabili zituzten:

Orea egiteko:

500 gr. arbendola (naturalak, txigortu gabe)

400 gr. azukrea

150 gr. batata (edo patata)

Arrautza bat

Limoi-birrindura

Estaltzea egiteko:

250 gr. pinazia

250 gr. Irasagarrondoa (membrillo)

12 arbendola

Bi Txokolate disolbagarria (adibidez: cola-cao) koilarakada

Arrautza bat

Hasteko, batata hogei minutuz egosi behar duzue eta, jarraian batata zuritu behar duzue. Zurituta dagoenean, zatituko eta zapalduko duzue sardexka baten laguntzarekin.

Bol handi batean arbendola xehatuak, azukrea eta arrautza ipiniko dituzue eta pixka bat nahastuko duzue. Batata hotza dagoenean bolean gehituko duzue, eta orain bai, pazientzia handiarekin ondo oratu behar duzue. Noiz arte? Ba... orea loditzea lortu arte. Hori bai, nire jabeek eskuz oratu zuten orea. Orea loditua dagoenean limoi-birrindura gehitu behar zaio eta noski, edukia berriro oratzea beharrezkoa da.

Gero, lasaitasunez beteta dagoen epe bat hasten da, oreak atseden luze bat hartu behar duelako. Nire jabeek egun oso bat utzi zuten orea (kotoizko trapu batekin estalita).

Hurrengo egunean “panellet”ei forma eta estaldura eman zizkieten. Horrela egin zuten:

Pinazia panelletak

Ore zati bat hartu zuten (koilara baten laguntzarekin) eta gero bolatxo bat egin zuten orearekin eskuz. Ez dakit zenbat aldiz egin zuten urrats hori, agian hamabi aldiz baina bolatxo pilo bat egin zituzten.

Gero, arrautza platerean irabiatu zuten. Hori eginda zegoenean, bolatxoak arrautzan busti zituzten eta jarraian, pinaziengatik pasatu zituzten.

Arbendola panelletak

Pinazia “panellet”ak egiteko aplikatutako prozesu berea errepikatu behar duzue. Bakarrik estaldura prozesua aldatu beharko duzue. Prozesu hau egiteko, bi aukera daukazue:

• Arbendola bat sartzea bolatxoaren goiko aldean.
• Pinazia “panelletak” egiteko prozesua aplikatu, bolatxoak arrautzean bustitzea eta jarraian, arbendola xehatuaz pasatuz.

Irasagarrondo panelletak

Hemen, nire jabeek aldatu zuten pixka bat haiek erabilitako prozesua. Hasteko, irasagarrondoa makiltxoetan moztu zuten.

“Panellet”ei itxura emateko, ore zati handi bat hartu behar duzue, ore hori zapalduz. Zapalduta dagoenean, irasagarrondo makila orearen erdi-erdian ipini behar duzue, orearekin bilduz. Azkenean, orea moztuko duzue zatitxo erregularretan.

Txokolatezko panelletak

Bolak egiteko erabili dugun prozesua ezagutzen duzue, ezta?

Bolak eginda daudenean, arbendolengatik edo pinaziengatik pasatu ordez, disolbatzeko txokolateagatik pasatu beharko dituzue bolak.

Hau guztia egin baldin baduzue, gauza bat falta zaizue bakarrik: “Panellet”ak labean ipintzea 200 gradutara 7 minutuz. Kontuz urrats horrekin! Bolak kolorea hartzen baldin badute, kendu “panellet”ak labetik denbora galdu gabe.

Azken gomendio bat: “panellet”ak labeko erretilutik kendu baino lehen utzi pixka bat hozten, “panellet”ak oso bigunak direlako beroa daudenean eta oso erraz apurtzen dira.

Zer iruditzen zaizkizue?

Saltimbocca alla romana

Zelako izen iradokitzailea daukan platera, ezta? “Saltimbocca”... hmm!! Eta nik, pasa den igandean gauza bera nahi nuen... platerak jauzi bat eman zezala nire ahorantz, baina noski, platerak ez zen mugitu, eta ni platerari sakonki begiratzen nengoen bitartean.

Nire jabeek errezeta Erromatik atera zuten, Trastevere izeneko auzotik hain zuzen ere. Asko gustatu zitzaien, eta noski, errezeta bilatu zuten eta bi aldiz pentsatu gabe, pasa den igandean egin zuten.

Oso, oso erraza da gaurko errezeta, benetan. Erraza bezain goxoa...

Beno, haiek hurrengo osagaiak erabili zituzten:

2 bigantxa-xerra

2 urdaiazpiko ondu xerra

4 salbia-orri (edo albaka)

Irina

Gatza

Piperra

Lehenik eta behin, bigantxa-xerrak eta urdaiazpiko-xerrak moztuko dituzue tamaina berberean (adibidez, urdaiazpiko-xerra erdi).

Bigantxa-xerra lodiak baldin badira, pixka bat zapaldu dezakezue arrabol batekin. Gero, bigantxa-xerra bat, urdaiazpiko-xerra bat eta salbia-orri bat hartu behar dituzue, eta dena finkatu behar duzue zotz batekin.

Hori eginda dagoenean, bakarrik gauza falta zaizue: bigantxa-xerrak frijitu. Hori bai, irineztatu behar dituzue, frijitu baino lehen.

Amaitzeko, saltsa leun bat prestatu dezakezue zaporea bultzatzeko. Saltsa hau egiteko zartaginean irina koilarakada bat botako duzue eta ondo irabiatu beharko duzue. Ondo irabiatuta dagoenean, edalontzi ardo bat (edo haragi-salda)  gehituko duzue, eta noski, berriro irabiatzera, saltsa lodia lortu arte.

Zer iruditzen zaizue emaitza?

Ikusi dezakezuen arabera, nire jabeek “saltimbocca” barazki frijituekin jan zuten, baina aukera gehiago dauzkazue, adibidez patatekin (bai frijituak bai egosiak) edo, nola ez, kimu bigunetako entsalada batekin.